Vitamine V, het goede gevoel van de vrijwilliger
Vrijwilligers zijn voor AxionContinu als specie tussen bakstenen. Hoe haal en houd je die waardevolle mensen binnen? Joop van Well en Jane Grondstra, vrijwilliger en vrijwilligerscoördinator bij Isselwaerde, wisselen ideeën uit.
Kijk, daar komen ze aan. Joop van Well en een bewoner trappen de laatste meters op de duofiets weg, het bruggetje over, naar het parkeerterrein van Isselwaerde. Twee vrolijke gezichten, het bewijs van een geslaagde fietstocht. Vandaag voerde die langs de Hollandse IJssel. Joop: “We hebben weer zo gelachen.” Het is vrijdag, fietsdag voor Joop. Met de tochten begon hij een maand of wat geleden, maar de gepensioneerd scheikundeleraar loopt al ruim een kwarteeuw mee bij Isselwaerde. Met zijn vrouw Greet, nu vrijwilliger bij het hospice in IJsselstein, bemande Joop jarenlang de bar. Daarna volgden onder meer houtbewerking, spellen spelen en wandelen.
Goed gevoel
Waar komt Joops motivatie vandaan, al die jaren al? Dat is vooral een kwestie van verantwoordelijkheidsgevoel, vertelt hij. “Zonder vrijwilligers valt er zó veel weg.” Tel daarbij op: iets willen betekenen voor een ander. “En eerlijk is eerlijk, ik krijg er zelf ook een goed gevoel van.” Vitamine V, dus. Aan de overkant van de tafel knikt Jane Grondstra. Vrijwilligerswerk verrijkt, weet ook zij. “Het maakt echt gelukkiger, dat is aangetoond.”
Coronatijd
Bij AxionContinu zijn vele honderden vrijwilligers zoals Joop actief. Nog wel, maar het bestand op peil houden, is een kunst. Dat komt door de vergrijzing: de vrijwilligers zijn gemiddeld 60 jaar oud. En vlak ook twee jaar corona niet uit. De locaties zaten periodes potdicht, er kon niets. Toen Jane tegelijk met de versoepeling van de coronamaatregelen bij Isselwaerde startte, nodigde ze de voltallige vrijwilligersploeg uit om bij een kop koffie kennis te maken en bij te praten. Ze moest even slikken toen ze daarna de balans opmaakte. Van de pak ‘m beet 130 vrijwilligers bleken er maar 75 verder te willen.
Laagdrempelig
Werk aan de winkel dus. Nou bruiste Jane al direct van de ideeën om het vuurtje flink op te stoken. Haar plannen in een notendop: vrijwilligerswerk laagdrempelig maken, meer (oudere) jongeren naar binnen halen.
Zo droomt ze van een organisatie-brede app waarmee je kunt intekenen op een activiteit. “Dat je meedoet zonder meteen aan een locatie of tijdstip vast te zitten. Ik denk aan studenten die af en toe komen koken, bijvoorbeeld.” Iets anders: de werving van nieuwelingen. Jane: “Hoe spreek je mensen het beste aan? Door een probleem te schetsen of door aan te sluiten bij iemands leefwereld? Oftewel, vraag je om een ontbijtvrijwilliger of zet je bovenaan: ‘Ben jij die vroege vogel die alles uit de dag wil halen?’”
Via het plaatselijke hobbywinkeltje duikelde ze iemand op die komt handwerken. Op scholen wil ze gastlessen geven over dementie. “Om de wereld van jongeren te verbreden. En ik hoop natuurlijk dat ze zich dan in koppels aanmelden voor activiteiten. Krijgen ze daarna een certificaat dat ze hebben gewerkt met mensen met dementie. Daar hebben ze later vast wat aan.”
Ze gebruikt Facebook om mensen te enthousiasmeren, maar zoekt net zo makkelijk contact met studentenverenigingen of een busonderneming in Utrecht. “Chauffeurs met een burn-out willen misschien wel bij ons re-integreren. Dat kan in de hele organisatie. De locaties zouden sowieso meer leentje-buur bij elkaar kunnen spelen.” Joop is enthousiast. Allemaal goede ideeën, vindt hij. Samen komen ze op nog iets belangrijks: mensen laten doen wat ze écht leuk vinden. “Je moet mij niet alleen maar koffie laten drinken. Ik word wél heel blij van iets doen, contact maken met mensen”, zegt Joop. Jane vertelt dat zich laatst zomaar een 13-jarige jongen meldde. “Zo’n lief joch. Ik vraag hem: wat doe je het liefst? Blijkt-ie gitaar te spelen. Dus dat gaat hij doen op de woonkamers. Fantastisch, toch?”
Aandacht
Bij een lage drempel hoort ook: vrijwilligers begeleiden, bijvoorbeeld met informatie of zelfs een training over hoe met dementie om te gaan. Aandacht in het algemeen is sowieso een goeie, vindt Jane. “Gaat het goed met de vrijwilliger? Ik wil dat weten. Vandaar dat ik die koffiemomenten twee keer per jaar ga doen.” Dat valt vast goed bij de vrijwilligers, verwacht Joop. Hij gaat rechtop zitten: “Je kunt zo ook een soort roulatiesysteem opzetten, Jane. Stel, ik ben het fietsen zat en iemand anders wil niet meer wandelen, dan kun jij ons laten wisselen.” Voorlopig geniet Joop trouwens nog volop van de ritten op de duofiets. “Al fietsend ontstaan vriendschappen, ik vind dat mooi.” En dan de verhalen en de grappen die hij hoort, het is soms net cabaret. Met een knipoog: “Ik trap trouwens niet alleen, hè? Ik probeer vooral mijn passagier het werk te laten doen. Jane lacht: “Wat goed. Zo gaat het bloed lekker stromen.”
Ook vrijwilliger worden? Kijk op: werkenbij.axioncontinu.nl/vrijwilligers
Bron: ContACt, herfst 2022. Bekijk hier meer publicaties van ContACt.