Meer weten van goed eten

Goed eten is belangrijk, maar wat is goed?
Een sportieveling heeft andere voedings­stoffen nodig dan iemand die vaak zit. En iemand die revalideert bij AxionContinu heeft baat bij een ander dieet dan een bewoner in een woonzorglocatie. “Ik dacht eerst: hoe magerder het eten, hoe beter. Zeker wanneer iemand aan de stevige kant is,” zegt Mirjam de Groot, restaurantmedewerker in Domstate. “Maar volle producten bevatten meer eiwitten en die zijn goed voor de spieropbouw van een revalidant. Een vette snack kan in dat geval dus helemaal geen kwaad.”

Eye-opener
Het was een eye-opener voor Mirjam tijdens de voedingstraining die ze volgde. Dat doen alle gastvrouwen en -heren, restaurantmedewerkers en koks van de revalidatielocaties. Uit jaargesprekken en werkoverleggen kwam geregeld naar voren dat er behoefte was aan het vergroten van de kennis.

Het gaat onder meer om diëten, voedingsgewoonten en slikproblemen die revalidanten tijdens het eten kunnen ervaren. “Ondervoeding, eiwitrijk, natrium­arm of glucosevrij eten, glutenintolerantie, het kwam allemaal aan de orde, zegt diëtist Tamara Jaber die met enkele collega’s de trainingen geeft. “Dat was een bewuste keuze, want AxionContinu vindt laagdrempeligheid belangrijk.”

Verslikken
Ook de logopedist werkte mee, want na een beroer­te werken de spieren vaak niet goed meer en kan iemand zich sneller verslikken. Het gevaar daarvan is dat er eten of drinken in de longen komt, met mogelijk een longontsteking als gevolg. “Ongeveer één op de zes revalidanten krijgt daarom eerst vloeibare voeding via een sonde. Heel geleidelijk stappen ze daarna over op vaste voeding.”

Natriumarm koken
Nathalie van Alphen, kok in Zorghotel De Wartburg, onderging twee jaar geleden een maagverkleining en weet uit eigen ervaring hoe belangrijk een goed dieet is. “Ik kook sowieso al natriumarm. Zout is daarvan het belangrijkste bestanddeel en dat verhoogt de bloeddruk. Te veel zout is dus niet goed, vooral niet voor cliënten met een steunhart.”

Ouderen zijn vaak gewend aardappels, groenten en vlees in een vaste volgorde te eten. “Het vlees komt dan als laatste aan de beurt en blijft soms liggen. Maar dat betekent dat iemand een hoop eiwitten misloopt. Wanneer we dat zien, kijken welke aanpas­singen mogelijk zijn. We overleggen in die gevallen zoveel mogelijk met collega’s van de zorg.”

Inspelen op wensen
Het zorghotel heeft maximaal 25 eters, een over­zichtelijke groep voor Nathalie. “Je kan gemakkelijk inspelen op de wensen en zorgen voor wat variatie in het menu, rekening houdend met de diëten. We informeren bij nieuwe cliënten zo snel mogelijk naar hun voedingspatroon.”

Ze vindt het fijn dat AxionContinu via de training de mogelijkheid geeft om extra kennis op te doen.“ Veel weet je al als kok, maar niet alles. Restaurant­medewerkers hebben vaker vragen, dus zij profiteren nog meer van de training. Alle extra informatie is meegenomen, dat houdt je alert. En je bent nooit te oud om te leren.”

Leerzaam
Mirjam is het met haar eens. “Het is goed om je kennis bij te spijkeren, ik vond het leerzaam. In een gesprek met mijn leidinggevende had ik al aangege­ven meer van diëten te willen weten. De training was vrij summier, dat begrijp ik wel, want het moet voor iedereen te behappen zijn. Ik ga nu zelf na welke ondersteuning AxionContinu biedt via e-learning.” Ze benadrukt dat het uiteindelijk gaat om het welzijn van de cliënten. “Revalideren na een ongeluk is geen pretje, ze komen hier niet voor de lol. Het gaat om mensen die de hoogste kwaliteit verdienen.”

Trainingen
Eind 2020 begon AxionContinu ook met trainingen voedselveiligheid en hygiëne. Die zijn niet alleen bedoeld voor medewerkers van revalidatielocaties, maar ook die van woonzorgcentra. In totaal gaat het om ongeveer 230 gastvrouwen en -heren, restau­rantmedewerkers en koks. “Daarvoor werken we samen met specialisten van Bureau de Wit,” zegt voedingsmanager Martijn Bloos. “Het gaat onder meer hoe je schoonmaakt, hoe je het beste voedsel­producten bewaart en bij welke temperatuur.” Iedere twee jaar kunnen medewerkers de trainingen volgen. “Er verandert nogal wat op voedingsgebied, dus we zullen ze voortdurend aanpassen zodat de kennis van medewerkers up-to-date blijft. En we gaan de reacties van de deelnemers ook gebruiken om de kwaliteit van de trainingen verder te verbete­ren. De deelname wordt vermeld in het bekwaam­heidspaspoort dat medewerkers hebben.” Martijn denkt ook al aan onderwerpen voor nieuwe trainingen. “Je zou bijvoorbeeld kunnen samenwer­ken met fysiotherapeuten om het verband tussen eten en het doen van lichamelijke inspanningen nog beter in beeld te krijgen. Als werkgever moet je alles doen om je medewerkers optimaal te ondersteunen.”